Czy pies może jeść kości?

Podawanie kości psu wywołuje wiele kontrowersji. Jak jest naprawdę? Czy kości są szkodliwe? Czy można je podawać psom, które nie są na diecie BARF? Jak wybrać odpowiednią kość? Odpowiedzi na te pytania znajdziesz w tym artykule.

Czy kości są szkodliwe?

Opiekunowie psów z wielu różnych źródeł wciąż słyszą, że kości są szkodliwe i lepiej ich unikać w diecie psa. Ich podawanie odradzają nawet lekarze weterynarii, powołując się na liczne przypadki psów, które trafiły do klinik z powodu urazów spowodowanych kośćmi. Z drugiej strony, kości są jednym z podstawowych elementów naturalnej diety psa. Kto więc ma rację?

Biologicznie odpowiedni pokarm.

Istnieje wiele odmian domowych, surowych diet dla psów, które naśladują naturalne potrzeby żywieniowe tego gatunku. Takie pożywienie nazywamy biologicznie odpowiednim pokarmem, czyli takim, do którego psy są ewolucyjnie przystosowane. Pamiętajmy o tym, że karmy dla psów powstały 100 lat temu, a to tylko mały ułamek czasu, jaki istnieje gatunek: pies domowy. Biologicznie odpowiednia dieta pozwala psu cieszyć się najlepszym zdrowiem i samopoczuciem. W Polsce najczęściej słyszy się o diecie BARF (Biologically Appropriate Raw Food), jednak za granicą popularne są także Real Ancestral Diet czy Prey Model Raw. Podstawą wszystkich tych diet jest surowe mięso, podroby oraz kości. Różnice między nimi polegają głównie na proporcjach poszczególnych składników, ale co ważne w naszych rozważaniach - każda z nich zawiera kości.

Dla psów, biologicznie odpowiednim pokarmem do którego są najlepiej przystosowane są tkanki zwierzęce, w tym kości. Psy posiadają zęby zwane „łamaczami”, które umożliwiają łamanie i miażdżenie kości. Dodatkowo przełyk psa jest bardzo elastyczny i pozwala na połykanie dużych kawałków pokarmu, co znacznie zmniejsza ryzyko zadławienia. Co więcej, silnie kwaśne środowisko w żołądku psa skutecznie trawi tkanki zwierzęce, w tym kości.

Wydaje się więc, że kości są świetnym i bezpiecznym wyborem dla psa. Ale czy na pewno?

Jak zadbać o bezpieczeństwo psa?

Nic dziwnego, że wielu lekarzy weterynarii odradza podawanie psu kości, jeśli na co dzień spotykają się z psami, które wyrządziły sobie krzywdę jedząc taki pokarm. Aby podawanie kości było bezpieczne, należy przestrzegać kilku podstawowych zasad.

Najważniejszą z nich jest to, aby kości, które dostaje pies były zawsze surowe i otoczone mięsem oraz innymi tkankami, takimi jak ścięgna czy chrząstki. Każda kość po obróbce cieplnej stanowi zagrożenie dla psa.

Kości pozbawione wilgoci, a więc wszystkie kości pieczone, grillowane itp. stają się ciężkostrawne i mogą poranić przewód pokarmowy psa.

Wybieraj kości, które otoczone są mięsem i podawaj je zawsze w formie surowej.

Oto kilka przykładów kości, które są dobrym wyborem dla psa:

• Skrzydełka z kurczaka
• Szyjki kurczaka
• Tuszka przepiórki
• Głowy ryb
• Ogon cielęcy
• Łapki kurze
• Łapki kacze
• Szyje kacze

Unikaj dużych kości nośnych, np. udek z indyka, które mogą być zbyt twarde. Wbrew obiegowej opinii kości kurczaka są bezpieczne. Pamiętaj jednak, aby podawać je (tak jak wszystkie kości) wyłącznie w formie surowej. Po obróbce termicznej pękają na ostre kawałki i stanowią zagrożenie dla psa.

Pamiętaj, aby dobrać rozmiar kości odpowiednio do wielkości i możliwości Twojego psa. Zastanów się, jakie zwierzę Twój pies mógłby upolować w naturalnych warunkach. Idąc tym tropem - dla ras miniaturowych dobrym wyborem będą kości z kurczaka czy przepiórki, natomiast kości z indyka lub kości cielęce mogą okazać się zbyt duże i twarde.

Czy kości są w 100% bezpieczne?

Nie. Nic nie jest w 100% bezpieczne. Pies może zadławić się, zarówno odgryzionym kawałkiem zabawki, przysmakiem, kawałkiem patyka, jak i kością. Jednak w badaniu, w którym sprawdzano wpływ podawania kości na redukcję kamienia nazębnego[1], przez sześć lat dwustu psom regularnie podawano kości (surowe ogony cielęce). W wynikach tego doświadczenia zaznaczono: „no harmful effects were observed”, czyli nie zauważono żadnych negatywnych efektów. Oznacza to, że przez tak długi okres czasu nie doszło do żadnego zadławienia, złamania zęba czy poranienia przewodu pokarmowego.

Czy pies żywiony karmą może otrzymywać kości?

Tak, psy, które nie są na diecie BARF, również mogą otrzymywać kości. Jest to doskonała profilaktyka chorób przyzębia. Badania wykazały, że zastąpienie części mokrej karmy ogonami cielęcymi zmniejsza kamień nazębny nawet o kilkadziesiąt procent już po dwóch tygodniach. Tom Lonsdale, prezes stowarzyszenia The Pet Food Con, orędownik naturalnej diety dla psów oraz autor książek, w tym „Multi-Billion-Dollar Pet Food Fraud: Hiding in Plain Sight”, zaleca podawanie psom kości kilka razy w tygodniu w celu profilaktyki chorób przyzębia.

Jak podawać kości psu?

Kość najlepiej podać jako przekąskę między posiłkami. Wiele opiekunów obawia się, że pies połknie kość w całości, ale psy zazwyczaj instynktownie wiedzą jak zjeść kość i dokładnie gryzą ją przed połknięciem. Możesz kupić dłuższą część kostną, np. ogon cielęcy i trzymać jeden koniec, co zmusi psa do powolnego gryzienia. Jeśli pies nie jest przyzwyczajony do takiego sposobu karmienia, najpierw zaproponuj mu gryzaki w ten sposób.

Jeżeli Twój pies choruje lub ma problemy z trawieniem, przedyskutuj podawanie kości z lekarzem weterynarii lub zoodietetykiem.

Podsumowanie

Podanie psu kości to nie tylko profilaktyka chorób przyzębia, ale także doskonała stymulacja mentalna i świetna zabawa dla psa. Pamiętaj jednak, aby zawsze dobierać odpowiednie, surowe kości, aby zapewnić psu bezpieczne i zdrowe żucie. Unikaj kości po obróbce cieplnej, które mogą się łamać na ostre kawałki. Upewnij się również, że rozmiar kości jest dostosowany do wielkości psa. Regularne podawanie surowych kości wspiera zdrowie jamy ustnej i ogólne dobre samopoczucie psa.

mgr Katarzyna Witkowska

Biolog, zoolog, specjalista ds. żywienia psów

[1] Brown, E.N., Park, J.F. (1968). Control of dental calculus in experimental beagles. Laboratory Animal Care, 18: 527-535